Verzetshelden
De straten in Acht-Zuid zijn vernoemd naar verzetshelden. De informatie over de verzetshelden komt uit ‘Op Acht’ (voorloper van Kijk op Acht) aangevuld met informatie van bezoekers van deze website en ons eigen speurwerk. Daarbij hebben bij dankbaar gebruik gemaakt van het onderzoekswerk van andere websites zoals die van Stichting 18 september. Waar mogelijk is de bron vermeld.
Gerrit den Braber
Gerrit den Braber kwam op 11 december 1919 ter wereld. Hij was politieman in Eindhoven en voerde opdrachten uit van de Partizanen Afdeling Nederland (P.A.N.). Op 17 september 1944, één dag voor de bevrijding van Eindhoven, is hij in Woensel doodgeschoten.
Henk (Henricus Johannes Theodorus) van den Broek
Henk wordt geboren op 26 oktober 1904 in ’s-Hertogenbosch als zoon van Johannes van den Broek en Catharina Timmermans. In 1931 trouwt Henk met Hetty de Bruijn met wie hij een gezin van drie kinderen sticht.
Ten tijde van de Duitse bezetting werkt Henk als elektrotechnicus in Eindhoven. Hij is dan ook actief in het verzet, maar het is niet duidelijk wat hij precies voor de ondergrondse heeft gedaan.
Tijdens zijn verzetswerk heeft hij een infectie opgelopen en door dit ongeval overlijdt hij op 9 januari 1944.
Bron: Stichting 18e september
Jan van Buuren
Geboren op 29 oktober 1906 te Haarlem en overleden in een concentratiekamp te Groditz op 17 april 1945.
Gearresteerd op zijn werk bij Philips, vermoedelijk in verband met het vervaardigen van een geheime zender.
Marinus Gerardus (Rien) van Bruggen
Op 30 juni 1901 is Rien van Bruggen in Tilburg geboren. Hij was hoofd Keramiek bij het Philips’ Nat. Lab en al vroeg in de oorlog betrokken bij het verzet. Hij hielp Joden onderduiken en vliegtuigbemanning ontsnappen richting België. Op 9 juli 1944 werd hij gearresteerd en op 19 augustus in Kamp Vught gefusilleerd. Lees meer over Rien van Bruggen (en Cor Gehrels en Piet Haagen) op de site van Stichting 18 september.
Leo van Dorst
Leo woonde vanaf 1930 aan de Merwedestraat in Acht, maar hij werd op 21 juli 1924 in Roosendaal geboren. Op 19 oktober 1943 probeerde hij te vluchten uit het werkkamp in Breyll (bij het Duitse Kaldenkirchen) en werd daarbij doodgeschoten. Van Dorst is op 11 augustus 1951 herbegraven in Acht. De straat die naar hem vernoemd is heette voorheen de Waterkantstraat.
Marten Frans Elkerbout
Werd geboren op 15 februari 1897. Elkerbout was lid van de Geheime Dienst Nederland en lid van de ‘Groep Tromp’, die bij Philips spioneerde. Hij is gestorven in concentratiekamp Vught op 5 september 1944.
Gebroeders Gans
De Joodse Gerard Gans werd op 4 oktober 1919 geboren en zijn broer Eppo op 22 februari 1923. De broers zijn opgepakt omdat ze hulp aan Joodse onderduikers boden. Gerard stierf op 6 april 1944 in Auswitz en Eppo stierf in februari 1944 te Neuengamme.
Cor Gehrels
Gehrels is geboren op 20 juni 1906 te Haarlemmermeer en overleden te Sachsenhausen op 20 maart 1945.
Hij was werkzaam bij Philips. Onder zijn leiding werd in het NatLab van Philips een geheime zender gebouwd.
Meer informatie.
Jan Gielen
Geboren te Woensel 18 november 1906 en overleden te Eindhoven op 3 mei 1943.
Hij is tijdens de meidagen van 1943 opgepakt vanwege een staking bij Philips. Hij is gefusilleerd.
Jan Glaser
Johannes Cornelis Glaser geboren op 2 januari 1911 in Amsterdam. Gestorven op 3 mei 1945 in de Lubeckerbocht (Duitsland) op de ‘Cap Arcona; een gevangenenschip van de Duitsers tijdens een bombardement van de RAF. Jan was correspondent en lid van het verzet. Zijn laatst bekende woonadres was de Merellaan 3 in Eindhoven.
Jo Goudkuil
Jo Goudkuil werd geboren op 22 januari 1906. Hij hielp Joodse onderduikers en verspreidde Vrij Nederland (in de oorlog een illegaal blad). Hij kwam om in Dachau op 28 februari 1945.
Piet Haagen
Geboren op 8 februari 1921. Als lid van de Eindhovense afdeling van de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers hielp hij Engelse vliegers. Piet stierf op 19 augustus 1944 in Kamp Vught.
Jaap Hamming
J.L. (Jaap) Hamming werd in 1903 in Hellevoetsluis geboren. Hij was bedrijfsjurist bij Philips en al ruim voor de oorlog bezig met plannen om machines en materieel te evacueren achter de Hollandse Waterlinie. Wat op dat moment een veilige barrière leek voor de vijand. Tijdens de oorlog sloot hij zich aan bij de Ordedienst (OD). In 1942 wordt hij gevangen genomen en op 23 november 1944 overlijd hij aan dysenterie.
Meer lezen over de rol van Jaap Hamming tijdens de oorlog? De heer Jan de Waal schreef meer over hem: Philips personeel in het verzet deel 3 van 5 (naar beneden scrollen of zoeken).
Simon van Hapert
Werd geboren op 28 oktober 1887. Hij werd opgepakt vanwege het verzetswerk van zijn zoon Jan, die was ondergedoken.
Simon stierf in het concentratiekamp Oranieënburg op 13 januari 1945.
Kees Haspels
Op 30 november 1907 is Kees Haspels geboren in Rotterdam hij overleed op 13 januari 1943 in Neuengamme.
Hij was als tekenaar werkzaam bij Philips. Hij werkte aan een geheime zender. Nadat bij een huiszoeking de seinsleutel met code werd gevonden is hij op op zijn werk gearresteerd.
Willem Jan Jonker
Geboren 29 naart 1899 te Epe(Gelderland), Overleden 17 november 1944
mogelijk meer informatie
Rein Keizer
Rein Keizer is geboren op 26 juni 1905 in Den Helder en overleden op 9 augustus 1944 te Vught.
Hij was correspondent bij Philip en werkte voor de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers (L.O) en leverde wapens aan de illegaliteit. Hij is in Heeze gearresteerd.
Bert Kemp
Op 9 januari 1924 zag Bert Kemp in IJsselstein het levenslicht. In juni 1943 moest hij via het GAB naar Duitsland. Na twee maanden kwam hij terug en dook hij onder.
In de oorlog is hij actief voor kapelaan Smulders. Als koerier haalt en brengt hij bonkaarten. Tijdens een razzia is hij gearresteerd en naar Vught en later naar Amersfoort gebracht. Uiteindelijk ging hij op 13 september 1944 op transport naar Hussen (Duitsland).
Sjaak Kruyssen
Sjaak Kruyssen werd op 4 september 1902 te Baardwijk geboren. Hij is overleden op 19 augustus 1944 te Vught .
Hij werkte voor de ondergrondse Koninklijke Patrouille ‘Margriet’. Bij vervoer van wapens en munitie in Lieshout opgepakt.
Ad Luijks
De op 1 september 1918 te Halsteren geboren Ad Luijks is op 18 september 1944 , tijdens een verkenningstocht in de Woenselsestraat door geweervuur gedood.
Was lid van de P.A.N. (Partizanen Afdeling Nederland) en sloot zich begin 1944 aan bij de illegaliteit.
Louis Henri Maertens
Louis wordt geboren op 30 mei 1896 in Den Haag en woont in Eindhoven, waar hij werknemer is bij Philips. In juli 1942 werkt hij als marconist van een zelfgebouwde zender waarmee hij contact legt met Engeland. De Sicherheitsdienst (SD) komt dit echter al snel te weten en arresteert hem op 26 augustus 1942 op zijn werk. Hij bezwijkt op 26 maart 1945 in de tuchtgevangenis in Siegburg. Vermoedelijk aan vlektyfus. Hij werd 48 jaar.
Bron: Stichting 18e september
Cornelis Henri Geerart (Cor) Mellema
Geboren 9 september 1895 te Groede, overleden te Siegburg op 10 mei 1945.
Na gymnasium A en B in Winschoten (eindexamen juni 1912) studeerde hij rechten in Groningen (kandidaats maart 1914) en daarna in Utrecht (doctoraal december 1919 en promotie maart 1920).
Hij was octrooitechnicus. Hij is tweemaal getrouwd geweest en had 2 (of meer?) zonen. Lid groep van Moorsel. Illegale zenderbouw en contacten met Engeland.
Marius Ouborg
Op 23 september 1921 werd hij geboren.
Marius hielp onderduikers en Engelse piloten. In december 1943 probeerde hij zelf naar Engeland te gaan, maar werd in Frankrijk opgepakt. Op 17 februari stierf hij in concentratiekamp Mauthausen.
Zie ook het artikel op de website van de Oorlogsgraven Stichting.
Henri van der Putt
Karel Lodewijk Hendrik (Henri) van der Putt is op 17 december 1887 in Stratum geboren. Hij was lid van de RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij) en heeft gedurende zijn leven een aantal beroepen van aanzien uitgeoefend. Zo was hij lied van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, directeur van een sigarenfabriek en burgemeester van Geldrop. In die hoedanigheid weigerde hij om Geldropse burgers aan te wijzen die graafwerk zouden moeten verrichten in Zeeland. Hij is op donderdag 6 juli gearresteerd en overgebracht naar het concentratiekamp Vught. Hij overleed na de evacuatie van kamp Bergen-Belsen op een tocht richting Stettin. Het is niet bekend waar en wanneer hij precies is overleden. Meer lezen, zie onder andere:
Maarten Reuchlin
Maarten wordt geboren op 3 februari 1911 in Rotterdam als zoon en jongste van de drie kinderen van Agatha Maria Elink Schuurman en jonkheer Johan George Reuchlin. Zijn vader, bureauchef en later directeur van de Holland-Amerika Lijn, zou hij nooit leren kennen. Die kwam in de nacht van 15 april 1912 om het leven bij de scheepsramp van de RMS Titanic.
Maarten maakt na zijn schooltijd carrière bij de Philips Gloeilampenfabriek in Eindhoven als chemisch ingenieur en assistent-bedrijfsleider. Op 10 juni 1944 huwt hij Willemina Johanna Susanna (Joke) van Luttervelt uit Haarlem.
Een sabotageactie wordt hem noodlottig. Hij wordt gearresteerd. Het lukt hem te vluchten, maar dan wordt hij door zijn opvallende signalement – hij miste een arm – opnieuw gearresteerd.
Medio november wordt Maarten samen met Willem Jan Jonker gefusilleerd.
Bron: Stichting 18 september
Frans Schoenmakers
Hij werd op 5 december 1921 geboren.
Frans was losarbeider bij de Nederlandse Spoorwegen en pleegde sabotagedaden bij Duits vervoer per trein.
Hij was lid van de L.O. (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers) en ook van de K.P. (Knok Ploeg).
Hij werd op 9 augustus 1944 om het leven gebracht in Vught.
Bernard Schoonbeek
Bernard Schoonbeek wordt in 1908 geboren als zoon van een reizende koopman die in Duitsland zijn geluk ging beproeven. De jonge Bernard brengt zijn jeugd door in Zuid-Limburg. Begin jaren dertig wordt hij aangenomen op de technische afdeling van de Philipsfabrieken. Hij verhuist naar Eindhoven waar hij in 1932 trouwt met Jo van Gils uit Breda. Bernard is overtuigd communist en is actief in vakbond en partij. Samen met zijn vrouw bezoekt hij samenkomsten en vergaderingen. Deze activiteiten worden hen niet in dank afgenomen en wanneer de economische crisis ook bij Philips toeslaat is Schoonbeek een van de eersten die ontslag krijgen. De Duitse bezetting is voor Schoonbeek onaanvaardbaar en hij stort zich in verschillende verzetsactiviteiten. In juni 1941 wordt hij gearresteerd. Via de gevangenis in Scheveningen en doorvoerkamp komt hij in concentratiekamp Neuengamme. Schoonbeek overleeft het kamp en een Rode Kruistransport naar Zweden. Daar maakte een verkoudheid die hij bovenop de vlektyfus kreeg een einde aan zijn leven.
Bron: Oorlogsgravenstichting
Hermanus Johan (Jo) Soes
Hermanus wordt geboren op 20 november 1908 in Zaltbommel en woont in Eindhoven, waar hij werkt bij Philips als kantoorbediende. Tijdens de Duitse bezettingsjaren houdt hij onderduikers in zijn eigen huis verborgen en is hij in bezit van illegale lectuur. Zijn verzetsactiviteiten worden verraden, waarna hij op 26 mei 1944 thuis door NSB’ers wordt gearresteerd.
Via Amersfoort wordt hij afgevoerd naar kamp Vught, waar hij blijft tot de evacuatie op ‘Dolle Dinsdag’ 5 september 1944. Dan wordt hij op transport gezet naar Sachsenhausen en na een maand wordt hij doorgevoerd naar Neuengamme. Ergens in januari 1945 bezwijkt hij onder de erbarmelijke omstandigheden. Hermanus (Jo) is dan 36 en laat een vrouw en minderjarig kind achter.
Bron: Stichting 18e september
Frans van Thoor
Frans wordt geboren op 3 april 1922 in Eindhoven als zoon van Janus van Thoor en Francisca Roefs. Hij woon thuis en werkt als venter bij de melkhandel van zijn vader. Lees meer over Frans in een artikel dat 4 mei 2022 over hem verscheen in het Eindhovens Dagblad en op Brabantse gesneuvelden.
Piet Verhoeven
Geboren 10 december 1910 te Strijp Eindhoven.
Hij was werkzaam bij Philips en werd evenals J.W. Gielen als represaille voor de staking gefusilleerd op 3 mei 1943 in Eindhoven.
Emilie Emma Wertheim
Emilie is het 2e kind en enige dochter van handelaar in ruwe tabak Jacob Wertheim en Hester Cohen. Ze is geboren op 2 augustus 1909. Vader Jacob overleid in 1930.
Emilie is secretaresse bij Philips. Haar moeder Hester heeft voor haarzelf en haar dochter bij de Joodse Raad een aanvraag voor migratie naar Spanje ingediend met als eindbestemming Philips Iberica in Barcelona.
Het wordt echter kamp Vught waar beide voor het Philips-Kommando werken. Emilie bezwijkt op 9 december 1943 onder ontberingen in het kamp. Haar moeder wordt naar Auschwitz gedeporteerd waar ze op 31 december wordt vermoord. Ook haar broers overleven de oorlog niet.
Emanuel (Maan) Wijzenbeek
Emanuel wordt geboren op 17 mei 1909 in Den Haag . Hij woont met zijn vrouw Marietje en hun twee kinderen in Eindhoven, waar hij als vertegenwoordiger werkzaam is bij Philips. Ten tijde van de Duitse bezetting loopt hij vanwege zijn Nederlands-Israëlitische afkomst het acute risico te worden vervolgd, maar dat weerhoudt Emanuel er niet van om hulp te geven aan ondergedoken geloofsgenoten. Voor hen regelt hij onderduikadressen, valse papieren en bonkaarten. Hij is opgepakt vanwege zijn hulp aan onderduikers. Hij is omgekomen in maart 1944 in Auschwitz. Hij werd 34 jaar.
Bron: Stichting 18 september
Verzetshelden monument
In 1995 werd het verzetsheldenmonument in het plantsoentje op de hoek Verzetsheldenlaan/Henk van den Broeklaan geplaatst. Het monument is een brons, op een marmeren sokkel, van de hand van Joep Coppens. Het is een schild met tevergeefs omhoog-reikende armen.
Het monument is op 4 mei 1995 door burgemeester dr. R.W. Welchen onthuld.
Het opschrift ‘mijn schilt ende betrouwen’ komt uit het Wilhelmus. Mocht je er eens langs komen, loop er dan ook eens omheen en laat het op je inwerken.
Meer informatie?
Ben je een nabestaande van één van de verzetshelden naar wie een straat is vernoemd en heb je aanvullende informatie stuur ons een bericht. We zijn vooral geïnteresseerd in de korte historie van de mensen waarover de beschrijving nog mager is.